Het college keurde vandaag het schetsontwerp Dok Zuid goed. Dat legt de krachtlijnen vast voor de heraanleg van de Gedempte Zuiderdokken als nieuwe publieke ruimte in de stad. Het Belgisch-Zwitsers ontwerpteam Tractebel, ADR Architects en Georges Descombes werkten, in regie met de stad en AG VESPA, hun wedstrijdontwerp verder uit na een uitgebreid inspraaktraject met de bevolking. Het schetsontwerp is opgebouwd uit 3 ‘tafels’, een ‘kroon’, publieke (voor)ruimte aan de cultuurhuizen en 4 pleinen als verbinding met de omgeving.
3 tafels
De 3 ‘tafels’ weerspiegelen de vormen van de voormalige dokken Kooldok, Schippersdok en Steendok en zijn exact even groot als die dokken. De centrale tafel, het voormalige Schippersdok, wordt een ruime open plek (weide) waar het ideaal vertoeven wordt. Het wordt een plek die voor ademruimte zorgt.
Aan de kant van de Schelde wordt aan de rand een waterbassin ontwikkeld. Het bassin fungeert tegelijkertijd als buffer- en infiltratiebekken voor regenwater. Aan een zijde wordt het bassin afgeboord door een ruime trappenpartij die de historische kademuur van het Schippersdok terug zichtbaar maakt. Aan de andere zijde komt diverse oeverbeplanting. De randen van de centrale tafel worden begrensd door bomenpleinen die zorgen voor wat schaduw.
De 2 buitenste tafels krijgen een intiemer karakter en worden meer ontwikkeld als tuinen waarbij open ruimte (weide), diverse beplanting en ruimte voor sport en spel elkaar afwisselen.
De kroon als groene omkadering
De kroon vormt de groene omkadering van Dok Zuid. Het is een dynamische en koele stedelijke plek onder een genereus bomendak. Nieuwe bomenrijen vullen de bestaande bomenrijen aan. Hier wikkelt de circulatie zich af. Auto’s en fietsers gebruiken dezelfde weg. Wandelen kan ofwel op het voetpad ofwel onder de bomen. Tegelijkertijd biedt de kroon plaats voor terrassen van de plaatselijke horeca, picknicktafels en banken.
Publieke (voor)ruimte aan de cultuurhuizen
Aan de Gedempte Zuiderdokken liggen 4 belangrijke cultuurhuizen: het FOMU, M HKA, Zuiderpershuis en de Zuiderkroon. Vandaag staan deze gebouwen nauwelijks in contact met de publieke ruimte errond. Het schetsontwerp voorziet in publieke voorruimte aan de cultuurhuizen zodat deze 
ruimte mee geïntegreerd wordt in de nieuwe publieke ruimte van Dok Zuid. In het voorontwerp zal in overleg met de verschillende cultuurhuizen verder nagedacht worden over de verdere concretisering hiervan.
Pleinen als verbinding met de omgeving
De vier pleinen – het Scheldeplein, het Museumplein, het Waterpoortplein en het Zuidplein – vormen de belangrijke verbindingen richting de Schelde en het Zuid. Het zijn open verharde ruimten van verschillende grootte waar plaats is voor evenementen.
Zuidplein
Het Zuidplein refereert aan het Theaterplein en krijgt ook een stedelijk dak. Maar zowel de grootte van het plein als de schaal van het dak zijn kleiner dan op het Theaterplein. Het Zuidplein kan ingeschakeld worden voor kleinere buurtgebonden evenementen, maar kan ook perfect gebruikt worden om te sporten of te ontspannen.
Waterpoortplein
Het Waterpoortplein verbindt de wijk Het Zuid met de Schelde, met de Waterpoort als centrum. De schaal van dit plein is te vergelijken met de Grote Markt. Het is de meest aangewezen plek voor het organiseren van middelgrote evenementen.
Museumplein
Het Museumplein, qua schaal te vergelijken met de Sint-Jansvliet aan de voetgangerstunnel, verbindt het M HKA met het KMSKA en krijgt een waterpartij als beeldbepalend element. Hier kunnen verschillende kunstenfestivals plaatsvinden.
Scheldeplein
Het Scheldeplein is het meest noordelijke plein en is het kleinste plein van de 4, te vergelijken met de Vrijdagmarkt. Het wordt gemarkeerd door een ruime pergola die deels voor beschutting zorgt. Het plein sluit aan op de tuinen van het voormalige Kooldok en is ideaal voor buurtevenementen.
Breed participatietraject
Bij elke nieuwe mijlpaal in het ontwerp van de Gedempte Zuiderdokken organiseert de stad een participatiemoment voor alle geïnteresseerden. De feedback die hieruit voortkomt, wordt altijd teruggekoppeld met het ontwerpteam. “Uit een inspraakmoment over het wedstrijdontwerp bleek een deel van de buurt ongerust over de hoeveelheid en de impact van evenementen op Dok Zuid. Samen met de stadsdiensten is er hard gewerkt om die onduidelijkheden weg te werken met de herinrichting van de 4 pleinen. Bij het inspraakmoment van het schetsontwerp eind november bleken deze aanpassingen in de smaak te vallen bij de 250 participanten. Ook de aanwezigheid van voldoende sport- en spelmogelijkheden en de inrichting van de tuinkamers in het meest zuidelijke deel van het park konden bekoren. De stad is dan ook verheugd dat het plan steeds beter wordt en nog breder gedragen wordt”, zegt schepen voor groen- en stadsontwikkeling Rob Van de Velde.
Ook in de toekomst zal de stad de Antwerpenaars blijven betrekken. Meer concrete informatie volgt via www.gedemptezuiderdokken.be (onder ‘Participatie’).
Timing
In het najaar van 2017 volgt een voorontwerp, begin 2018 een definitief ontwerp. De eigenlijke realisatie van het nieuwe plein kan pas starten na de bouw van de eerste ondergrondse parking Steendok in 2018.
