Roger Raveel zou in 2021 zijn 100ste verjaardag vieren. BOZAR brengt in dit herdenkingsjaar uitgebreid hommage aan Raveel met een zeer compleet overzicht van zijn oeuvre. Met maar liefst 150 werken (schilderijen, tekeningen, grafiek en objecten) uit private en publieke collecties kan het publiek één van de belangrijkste naoorlogse Belgische kunstenaars (her)ontdekken.
Raveel (1921-2013) was een kunstenaar die − zoals curator Franz Wilhelm Kaiser het treffend omschrijft − heftig individualistisch was. Hij onderscheidde zich radicaal van zijn generatiegenoten door een geheel eigen beeldtaal te ontwikkelen, balancerend tussen figuratie en abstractie.
In een tijd waar de kunstwereld alsmaar internationaler werd, bleef hij doelbewust in zijn geboortedorp Machelen-aan-de-Leie wonen en liet zich inspireren door het lokale: zijn familie, zijn huis en zijn directe omgeving in het hart van de Leiestreek.
Tijdens zijn lange artistieke carrière van bijna zes decennia was Roger Raveel (1921-2013) actief in allerlei disciplines zoals tekenkunst, schilderkunst, grafiek, in situ installaties en happenings.
Een werk van Raveel is zeer herkenbaar. Zijn karakteristieke beeldtaal begint zich te vormen vanaf 1948 en wordt gekenmerkt door sterke contouren, het weglaten van details, de mix van figuratieve en abstracte elementen en de vitale, intense kleuren. Terugkerende kenmerken van zijn signature style zijn de gestreepte personages, de karretjes, het vierkant, de spiegel, de betonnen palen… Typerend vanaf het begin van de jaren 1960 is Raveel’s streven de grenzen tussen het kunstwerk en de realiteit te doorbreken. Hij wil zijn werken laten uitvloeien in de ruimte: hij integreert objecten zoals spiegels, een fietswiel of zelfs een kooitje met levende parkiet in zijn schilderijen. Ook maakte hij verschillende grote in situ installaties die vandaag nog steeds te bewonderen zijn, zoals de grote muurschilderingen in het kasteel van Beervelde (1966) of in de Brusselse metro Merode (1975). Zijn karakteristieke stijl heeft affiniteiten met de kunststroming die internationaal bekend werd onder namen als Nieuwe Figuratie of Nouvelle Figuration. Maar qua leeftijd hoorde Raveel bij een eerdere generatie en was hij een soort voorloper. Wellicht daarom schrijft dichter Roland Jooris een eigen kunststroming toe aan Raveel, De Nieuwe Visie.
raveelmuseum 070
Deze retrospectieve wil de aandacht vestigen op die radicale eigenheid van Raveels werk en een totaalblik werpen op zijn zeer gevarieerde artistieke productie. Aangezien er door zijn oeuvre geen lineaire evolutie loopt, is de tentoonstelling gestructureerd rond tien thematische hoofdstukken. De kunstenaar greep gedurende zijn hele carrière, in verschillende combinaties, en doorheen verschillende media, telkens weer terug naar deze thema’s: Zelfportretten, Geen karakterstudie, Binnen & buiten, Gestreept, Moderniteit op het land, Dichter bij de natuur, Het vierkant, Combines, Het karretje en Monumentale statements. Samen geven ze de bezoeker een inkijk op Raveels overkoepelende onderwerp: de mens in zijn alledaagse beslommeringen en als universeel concept. Het universele in de alledaagsheid aan het licht brengen, zo zou je de artistieke aspiratie van Raveel kunnen samenvatten.
Raveel was actief in een tijd waar de kunstwereld zich volop internationaliseerde. Hij koos er echter bewust voor om altijd in zijn geboortedorp te blijven. Hij schilderde wat zich dagelijks voor zijn ogen afspeelde: taferelen in zijn huis (waar hij samen met zijn vrouw Zulma en zijn vader woonde, die vaak in zijn schilderijen opduiken), de tuin achter het huis, het voetbalveld, betonnen afsluitingen, een fiets… Raveel was niet op zoek naar de idylle, de geromantiseerde versie van het eenvoudige plattelandsleven. Hij hield juist van de banaliteit van het dagelijkse leven in Machelen, waar hij een zekere authenticiteit in herkende. Vandaag, in een tijd van geglobaliseerde kunst, lijkt Raveels keuze om van zijn intieme omgeving zijn belangrijkste inspiratiebron te maken – terwijl hij perfect op de hoogte was van wat er elders gebeurde – revolutionair en zelfs profetisch.
Tickets: € 14
Partners: Roger Raveel Museum, Atelier Roger Raveel
Steun: Vlaamse Overheid
BOZAR Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel
Open: van dinsdag tot zondag, 10u > 18u
Gesloten: maandag
Info & tickets
Momenteel zijn de corona-maatregelen van kracht. We bieden twee opties aan om tickets met uurslot te reserveren:
– online via www.bozar.be
– telefonisch via het callcenter op +32 (0)2 507 82 00
Voor meer informatie over de corona-maatregelen van BOZAR, klik hier: https://www.bozar.be/nl/news/167463-jouw-bezoek-aan-onze-expo-s-vanaf-19-mei
Foto top: Roger Raveel, Vrouw met opsmukspiegeltje, 1953, Collectie Vlaamse Gemeenschap/Roger Raveel Museum © Raveel – MDM. Foto: Peter Claeys / www.bozar.be
Foto tekst: Roger Raveel, Zelfportret met karretje, 1981, Collectie Provincie Oost-Vlaanderen/Roger Raveel Museum © Raveel – MDM. Foto: Peter Claeys / www.bozar.be