Stad Antwerpen wil bewoners van grote verouderde appartementsgebouwen maximaal stimuleren om het hele gebouw aan te passen aan de klimaatnoden van de 21ste eeuw. De stad begeleidt eigenaars bij dit volledige renovatieproces en draagt bij in de financiering. Het iconische gebouw Brabo I op Linkeroever is één van de eerste projecten die start met de werken. 15 pilootprojecten staan vandaag in de steigers, goed voor maar liefst 1173 wooneenheden.

Tegen 2030 wil de stad de uitstoot van CO2 op haar grondgebied minstens halveren en tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Een kwart van de uitstoot in 2019 wordt veroorzaakt door de Antwerpse huishoudens. In de stad Antwerpen bevindt 71% van de woningen zich in een appartementsgebouw in mede-eigendom. Een groot deel van deze gebouwen stamt uit de jaren ‘60 en ’70 en voldoen niet meer aan de huidige normen wat betreft isolatie of energieverbruik.

“Verticale straten helpen de Antwerpse klimaatdoelen realiseren”
Schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Onze stad telt heel wat verouderde, grote appartementsgebouwen die een klimatologische make-over kunnen gebruiken. De klimaatwinst van deze renovatieprojecten is gigantisch. We staan vandaag voor een grote Antwerpse renovatiegolf. Het zijn grote verticale straten waarbij alle eigenaars samen investeren in hun ganse gebouw. Ze verhogen hierdoor hun levenskwaliteit, verzekeren de financiële waarde van hun patrimonium en helpen de Antwerpse klimaatdoelen te realiseren.”  
Om een maximale klimaatwinst te realiseren werkte de stad een begeleiding uit specifiek op maat van deze gebouwen. Ze focust zich hierbij op appartementsgebouwen ouder dan 20 jaar en met meer dan 20 wooneenheden. Een renovatie en verduurzaming van zo een grote gebouwen brengt uitdagingen met zich mee:
tegenstelling tussen privatieve en gemeenschappelijke delen,
beslissingsmogelijkheden van de Vereniging van Mede-Eigenaren (VME),
financiering door de VME én de individuele eigenaars,
technische complexiteit of
achterstand van het onderhoud.

Renovatiecoaches
Om deze uitdagende projecten in goede banen te leiden, kunnen eigenaars beroep doen op  gespecialiseerde renovatiecoaches van de stad Antwerpen. Een renovatiecoach begeleidt de mede-eigenaars en syndicus doorheen het volledige traject met een duidelijk stappenplan. Ze kunnen hierbij een premie krijgen van 7500 euro voor het voorafgaande studiewerk. Deze studie resulteert in een masterplan met verschillende scenario’s en investeringsmogelijkheden om het gebouw aan de huidige klimaatnormen te laten voldoen. De renovatiecoach geeft ook financieel advies, helpt om de bestekken op te maken en zorgt  ervoor dat de besluitvorming voor de investering goed verloopt.
Momenteel begeleidt de stad 15 grote verouderde appartementsgebouwen in een energetisch renovatietraject. Dat zijn 173 wooneenheden die binnen enkele jaren veel energiezuiniger zijn. Tegen 2024 wil de stad dit aantal nog verdubbelen dankzij de steun van het Europese Life BE REEL project. Met de steun van Europa kan België renovatieprojecten opzetten om energiezuiniger te gaan leven. Ze moeten de opstap worden naar een veralgemeende aanpak van grote verouderde blokken in de stad.

Brabo I
Het iconische appartementsgebouw Brabo I op Linkeroever is een van de eerste projecten waar de werken binnenkort starten. De bewoners keurden recent een investering goed van 4 miljoen euro. Daarmee krijgen 150 gezinnen een kwalitatieve, veilige en duurzame leefomgeving én wordt de skyline van Antwerpen getransformeerd. Naast het vernieuwen van de gevelbekleding, extra isolatie en het aanpassen van de technische installaties, zullen ook de terrassen volledig vernieuwd en vergroot worden.
Brabo I kan verder rekenen op een zeer betrokken syndicus, Trigon-beheer, en een begeleidend architectenbureau, Gevelinzicht, die nauw met bewoners en stad samenwerken om dit project zowel qua budget als timing op te volgen.

Financiële steun
Specifiek voor Brabo I leent de VME van het appartement via de stad renteloos een bedrag van 1,15 miljoen euro. Dit VME-krediet is een product dat door het Energiehuis Antwerpen op maat van appartementsbewoners uitgetekend werd. Ook andere VME’s kunnen dit gebruiken om hun verbouwing te financieren. De gemiddelde kostprijs per wooneenheid van de renovatie in Brabo I bedraagt 30.000 euro. De renovatiecoach stelde aan iedere eigenaar een financieel plan voor op zijn of haar maat. In Brabo I zijn er zo meer dan 60 bewoners die na de werken ongeveer 9.000 euro terugkrijgen dankzij de Antwerpse toelage woningrenovatie.
Bewoonster Sonja Lorrentop, die ook voorzitster is van de VME, verwoordt de steun door de stad als volgt: “Voor ons betekent het project dat we nog jaren zullen kunnen wonen in een goed en veilig gebouw. Dat de werken bovendien zorgen voor een mooier uitzicht van het gebouw én aan een aanvaardbare en voor iedereen haalbare prijs uitgevoerd worden, is ook een enorm pluspunt.”

Stad wil voortrekkersrol spelen
De stad Antwerpen wil een voortrekkersrol spelen in dergelijke ambitieuze renovatietrajecten. Eigenaren of bewoners van een appartementsgebouw, kunnen steeds contact opnemen met de stad om begeleiding voor hun gebouw op te starten.
Donderdag 25 november organiseert de stad samen met FEREB (de Belgische vereniging van specialisten in de herstelling, versteviging en de bescherming van betonconstructies) een eerste gezamenlijke studiedag ‘duurzame renovatie van appartementsgebouwen’ voor syndici en studiebureaus in het MAS.  

Alle info is te vinden op www.antwerpenvoorklimaat.be.