EEN AANGEDIKTE MARKETINGHYPE OF EEN ADEQUAAT ALTERNATIEF?
Wijn heeft het in de loop der tijd allemaal meegemaakt en doorstaan als het over wijngaardbeheer, vinificatie, opvoeding, verpakking en transport gaat. Denken we maar aan de leren dierlijke zakken, de terracotta potten, de vaten, de flessen, de BIB’s (bag-in-box) en nu de marketinghype van blik en kartonnen flessen. Handige management- strategen verkondigen graag hun missie en visie over nieuwe verpakkingsmethoden die de koolstof op onze planeet fel zouden doen afnemen. We bespreken hier een duurzame recycleerbare papierverpakking die vijf keer lichter is dan glas en een zes keer lagere ecologische voetafdruk heeft. Met de nodige excentriciteit bedacht de Engelse verpakkingsmaatschappij Frugalpac een milieuvriendelijke oplossing die de traditionele wijnverpakkingstraditie verstoort: een papieren fles, gemakkelijk te recycleren en met de mogelijkheid om de hele fles te versieren en niet alleen het etiket. Technisch gezien gaat het hier over een plastic voedselzak die in een kartonnen fles is geschoven. De twee elementen zijn gemakkelijk van elkaar te scheiden, zodat het papieren gedeelte kan worden gerecycled, en het plastic gedeelte zou 77% minder materiaal gebruiken dan een gewone plastic fles. Er lopen al experimenten bij enkele Franse wijnboeren, maar internationaal waren het de Italianen (Umbrië) die als eersten voorzichtig in zee gingen met dit project. Ze gaven toe dat ze tot hier- toe geen conservatieproblemen hebben ondervonden. Staan de schappen van onze wijnwinkels straks vol met veelkleurige papieren flessen? De Engelsen van de firma Frugalpac geloven erin en de toekomst zal uitwijzen of de Europese wijnboeren en vooral de Fransen dat ook zullen doen.
Bij mijn laatste lokaal Belgisch supermarktbezoek vond ik zelfs geen enkel petexemplaar (Frugal bottle) meer op het schap. Ik begon mij enkele vragen te stellen over:
Wat met de smaak in de kartonnen fles? Blijft de smaak constant of kunnen er zich negatieve effecten ontwikkelen?
Wat met transport en stockage? Zijn ze vergeleken met hun glazen concurrenten niet enorm fragiel en hypergevoelig voor vochtigheid bij opslag?
Wat met de productiekosten? Bij het consulteren van de Frugalpac-site vond ik geen duiding over de productiekost, noch over de investering van een papieren bottellijn. Wat is het kostenplaatje voor een kleinschalig domein? Kortom: voor velen blijft dergelijke omschakeling een zwart gat!
En nu over blik
Ingevolge een Franse wijngebruikersenquête begin dit jaar kwam men tot volgende reacties: 72% van de Fransen zou bereid zijn om wijn in blik te proberen. Er is wel een groot verschil tussen ‘er klaar voor zijn’ en ‘daadwerkelijk doen’. Vergeten we niet dat de Europese consument sterk gehecht is aan zijn fles met de lange kurken dop wat voor hen nog altijd wijst op de hoogste kwaliteit. De doorsnee Franse consument blijft volgens mij koppig in het verdedigen van waarden en het afwijzen van innovaties. Onze landgenoten zijn naar mijn mening ruimdenkender. Toch werd de Franse consument verleid om meer BIB-wijn te consumeren naar het voorbeeld van wijnen uit ‘de nieuwe wereld’.
Twee verleidelijke elementen tot BIB-gebruik bij de Fransen waren de kleine kraan, bij elke gelegenheid te gebruiken en de overschakeling van kwaliteitsvolle wijngebieden naar het BIB-systeem. Vandaag kiest 62% van de wijnkopers in een ander formaat dan de fles voor BIB wat totaal verbluffend is voor een land met flestradities. En er komt nu nog een nieuwe kandidaat sterk naar voren namelijk ‘het recycleerbare blikje’. Aluminium kan gemakkelijk en zo vaak als gewenst worden gesmolten met heel weinig energieverbruik.
Merk ook op dat het ontwerp zelf van blik zorgt voor een perfecte luchtisolatie. Zo zal de wijn in de loop van de tijd niet bewegen en het risico op kurksmaak is nihil.
De zuurstofvoorziening zoals bij de fles die nodig is voor veroudering kan niet meer plaatsvinden en het blijft dus zinloos om oude blikken te bewaren. Het blikje is dus duidelijk bedoeld voor snelle consumptie! Daarom raden de producenten aan om de wijnen binnen de 2-3 jaar na het bottelen te drinken. Let op: nergens op de blikjes wordt een deadline opgegeven.
Enkele voorbeelden van wijn in blik: FRENCH CANCAN, WINESTAR, VIGNOBLES RAGUENOT, AOP BORDEAUX, ROUGE/ LE STAR, BUBBLES BLANC/ ELIA PLAIMONT, CÔTES GASCOGNE, BLANC/ LE STAR, MERLOT, ROUGE/Ô JOIE, LES VINS DE VICKY, ROUGE…
Gezien de voor- en nadelen kan ik je alleen maar aanraden om wijn in blik te ontdekken maar natuurlijk mag je geen wijn van hoog niveau verwachten. Wijn in blik is minder charmant dan de traditionele wijnfles maar waarom zouden we niet eens trachten te innoveren in onze wijncultuur in plaats van ons vast te klampen aan ons classicisme? Worden we niet meer en meer gemotiveerd om ons milieu te beschermen?
Mijns inziens is de weg naar de ‘château Petrus’ in kartonnen fles of blik nog onbestaande, zelfs onwaarschijnlijk!
Georges De Smaele, wijnrecensent.