Museum Hof van Busleyden te Mechelen pakt uit met monumentaal werk van de wereldbefaamde Belgische kunstenares Berlinde De Bruyckere. Daarin gaat zij de “ dialoog” aan met topstukken van het museum die pas sinds kort weer volop in de belangstelling staan: de recent gerestaureerde Besloten Hofjes.( zij ondergingen een vier jaar durende restauratie)

Tijdens de late middeleeuwen ontstond in de Lage Landen een unieke religieuze kunstvorm, die gebruikmaakte van een grote verscheidenheid aan artefacten en memorabilia: de Besloten Hofjes. Deze unieke mixed-mediaobjecten stellen een ideale spirituele en paradijselijke wereld voor. Zij zijn een bijzondere mix van devotie, spiritualiteit en ambachtelijke innovatie. 

Eeuwenlang tooiden eikenhouten kasten-met-luiken , gevuld met een amalgaam van artefacten , de kloostercellen van de Mechelse augustinessen. Ze werden gemaakt in de eerste helft van de zestiende eeuw in en rond hun klooster. Voor de gasthuiszusters , die zieken en ouderen verzorgden ,en het beheer van het hospitaal waarnamen, waren de Hofjes een microkosmos van de grotere wereld en een onderdeel van het spirituele leven van de zusters. 

De zeven bewaarde Mechelse Hofjes herbergen soms één, maar ook soms meer dan twintig gepolychromeerde sculpturen of objecten van notelaar en albast. Ook relieken maken er deel van uit samen met medaillons , pelgrim insignes en zijdebloemen. Creatieve gangbare grondstoffen zijn gebruikt : koper, tin , papier-maché , pijpaarde, glas , fruitpitten en hout. Het gebruik van uiteenlopende materialen in verrassende combinatiesmaken de Hofjes hybride en mysterieus. Nog steeds zijn er een massa vragen rond. Een aantal elementen werden mogelijk door de nonnen gemaakt terwijl ervaren ambachtslui de meer complexere zaken tot zich namen. 

 

Het werk van Berlinde De  Bruyckere , it almost seemed a lily , genaamd, bestaat uit monumentale houten lijsten met binnenin één silhouet dat van een bloem die lijkt op een pioen of een lelie. De frames zijn opgebouwd uit 18e -eeuwse eiken vloerplanken , ijzer, verweerde en verrafelde dekens , behangpapier en een laag was opgebouwd uit verschillende kleuren. 

Waar raken de werelden van It almost seemed a lily en die van de Besloten Hofjes elkaar? De tegenstelling lijkt groot: detail versus suggestie, veel versus weinig, uiterst figuratief versus abstract en vertellend versus associatief. En toch overstijgen beiden zichzelf door hun materialiteit. 

 

De expo vanaf 15 december tot 12 mei 2019 in het nieuwe Hof van Busleyden te Mechelen.

Tekst en foto’s: A. Charrin

Info: www.hofvanbusleyden.be