De provincie Antwerpen focust in haar landbouwbeleid de komende jaren op 5 strategieën, die uitvoerig beschreven worden in de nieuwe landbouwvisie. De provincie vertaalt deze visie samen met de onderzoekscentra Hooibeekhoeve, Proefbedrijf Pluimveehouderij, Proefcentrum Hoogstraten en Proefstation voor de Groenteteelt elke dag in concrete acties. De 5 strategieën zijn: landbouw als belangrijke schakel in het agrobusinesscomplex, voedselproductie met de consument als buur, landbouwproductie in harmonie met de omgeving, landbouw in de rol van landschapsbouwer en belevingslandbouw die mensen laat proeven van de landbouw.
Samen werken aan uitvoering landbouwbeleid op basis van 5 strategieën
“Doorgedreven samenwerking loopt als een rode draad door deze landbouwvisie. Een landbouwbedrijf is geen eiland; het staat altijd in contact met toeleveranciers, afnemers, onderwijs, onderzoek, consumenten, buren, … Een goed landbouwbeleid moet rekening houden met dit netwerk en alle actoren maximaal betrekken,” stelt gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé. “De provincie Antwerpen engageert zich om alle betrokkenen te verbinden en om ontmoetingsplaatsen te organiseren en te faciliteren waar landbouw de hand reikt naar andere sectoren.”
Als goed voorbeeld haalt de gedeputeerde het project ‘agrarische herontwikkeling’ aan, waarin landbouworganisaties, provinciale diensten, ILVO, de Vlaamse overheid en gemeentebesturen met elkaar in dialoog gaan over ruimte voor landbouw. Op eenzelfde manier zullen de volgende jaren de projecten en onderzoeken van de Hooibeekhoeve en het Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel, het Proefstation voor de Groenteteelt in Sint-Katelijne-Waver en het Proefcentrum Hoogstraten vertrekken vanuit de noden van de sector, rekening houdend met het beleid én met globale uitdagingen, zoals de emissie van broeikasgassen en de droogteproblematiek.
Landbouw als schakel in het agrobusinesscomplex
De landbouwsector is een centrale en zeer veelzijdige schakel in het agrobusinesscomplex. De provincie Antwerpen kiest ervoor om in te zetten op een brede waaier van landbouwbedrijven. Om mee te zijn met de moderne landbouwbedrijfsvoering en de markt waarin de landbouw zich ontwikkelt, zet de provincie in op landbouwonderwijs, permanente vorming van landbouwers en de ontwikkeling van nieuwe ketens. De provincie hecht ook veel belang aan het sluiten van kringlopen, waar mogelijk op lokale schaal.
“De landbouwvisie van de provincie Antwerpen erkent ook de uitdagingen waarvoor de landbouw staat. Ik denk aan circulaire landbouw, een klimaatslimme landbouw of de voorbereiding van de eiwittransitie. Dat laatste betekent dat we gaan inzetten op het vermeerderen van de beschikbare eiwitbronnen en het beperken van plantaardige eiwitimport voor diervoeding,” vult gedeputeerde Caluwé nog aan. “Om deze uitdagingen aan te kunnen, moeten we het opzetten van nieuwe ketens en de verduurzaming van bestaande ketens stimuleren. Daarvoor moeten we samen werken met het volledige agrobusinesscomplex.”
Voedselproductie met de consument als buur
Landbouwbedrijven met niet-boerende buren zijn eerder regel dan uitzondering in de provincie Antwerpen. De nieuwe landbouwvisie biedt kansen aan kapitaalintensieve teelten zoals glastuinbouw en veeteelt, maar zet ook in op landbouw in de nabijheid van kernen. Marktgericht produceren voor de stedelijke buur zit in de lift. De provincie ontwikkelde vorig jaar een ‘keuzewijzer eetbaar groen’, die nu verder uitgerold wordt onder de naam Voedsel+Dorp.
Landbouwproductie in harmonie met de omgeving
De wereldwijde klimaatverandering zorgt ervoor dat de landbouw zich moet aanpassen aan nieuwe omstandigheden, maar diezelfde landbouw heeft ook heel wat potentieel om oplossingen te bieden. De provincie Antwerpen zet in op een duurzame watervoorziening voor de landbouwsector, een betere bodemkwaliteit, het verhogen van de energie-efficiëntie van landbouwbedrijven en het reduceren van emissies. Zo neemt de landbouwsector ook zijn verantwoordelijkheid tegenover de samenleving. Met de Water-Land-Schap-initiatieven Aqualitatieve Mechelse Groenteregio en {beek.boer.bodem} ondernemen de praktijkcentra acties om de waterkwaliteit, waterkwantiteit en bodemkwaliteit te verbeteren.
Landbouw als landschapsbouwer
Landbouwers beheren ongeveer 40 % van de oppervlakte van de provincie Antwerpen. De sector is dus beeldbepalend voor het landschap en de open ruimte. De provincie Antwerpen streeft ernaar om landbouwbedrijven zodanig in te planten en te integreren in de omgeving dat iedereen zich daarmee kan verzoenen. Het landbouwlandschap is een productief landschap. Om de productie alle kansen te geven, staat een goede landbouwstructuur voorop: een netwerk van aaneengesloten landbouwgebieden binnen een correcte juridische bestemming. De herontwikkeling van agrarische sites speelt daarbij een cruciale rol. Enerzijds betekent agrarisch hergebruik dat vrijgekomen landbouwsites en bijbehorende gronden herontwikkeld worden in functie van landbouwgebruik. Anderzijds stuurt de provinciale landbouwvisie aan op het in stand houden van landbouwgebruik op bestaande sites. Zo blijven ook aanliggende landbouwgronden in landbouwgebruik.
Belevingslandbouw laat mensen proeven van landbouw
Recreanten vertoeven graag in een aantrekkelijk landbouwlandschap. Toch lijken veel consumenten vervreemd van de moderne landbouwbedrijfsvoering. Landbouw in en nabij kernen, landschapsintegratie van bedrijfsgebouwen, landbouweducatie, korteketenlandbouw en verbredingsactiviteiten bieden kansen om consumenten opnieuw te verbinden met de producenten. Lokale verkooppunten verhogen de belevingswaarde van de landbouw; dat is één van de redenen waarom de provincie Antwerpen korteketeninitiatieven ondersteunt. Verbredingsactiviteiten zoals de verkoop van producten via de korte keten, hoevetoerisme en zelfpluk laten consumenten op verschillende manieren kennismaken met de afkomst van hun voeding en met de landbouwbedrijfsvoering. De provincie Antwerpen zet ook in op landbouweducatie voor kleuterscholen, lagere en secundaire scholen en verenigingen door dit zelf te organiseren en ook anderen te stimuleren om een educatief aanbod uit te werken onder meer via steun van de Provinciale Landbouwkamer, via de Hooibeekhoeve en vanuit het plattelandsbeleid.
Wie de volledige landbouwvisie rustig wil nalezen, vindt die op de website van de provincie Antwerpen. Meer info: www.provincieantwerpen.be > landbouwvisie.
Foto: Belevingslandbouw – Copyright: provincie Antwerpen