De gierzwaluw is een beschermde diersoort die de laatste jaren in aantallen achteruitgaat. De stad en de districten Berchem, Borgerhout en Antwerpen starten een project waarbij Antwerpenaars zelf een aanvraag kunnen doen om een of meerdere gierzwaluwnestkasten aan hun gevel te laten ophangen.
De stad Antwerpen, Natuurpunt en de Vlaamse overheid voltooiden tussen 2009 en 2012 al een gierzwaluwenproject waarbij 1250 nestkasten werden opgehangen aan Antwerpse stadsgebouwen. Zij zetten hun inspanningen voor deze beschermde en bedreigde soort nu verder, samen met de districten Borgerhout, Antwerpen en Berchem. De peter van dit project is acteur Michael Pas, die zelf aan het Laar in Borgerhout woont. “De gierzwaluw is een merkwaardige vogel”, aldus Pas. “Het is geen echte zwaluw en al helemaal geen gier”, lacht hij. Pas is een vogelliefhebber, die zich spontaan bij Natuurpunt aanbood als peter voor dit project. “De gierzwaluwen kondigen elk jaar in mei vrolijk krijsend de lente aan. Ik laat nu een nestkast aan mijn naar het noorden gerichte gevel ophangen. Een tiental buren hier op het kerkplein beslisten daarop om hetzelfde te doen”.
Gierzwaluwen zijn wettelijk beschermd en helpen door massaal insecten te vangen het natuurlijk evenwicht in het stedelijke ecosysteem bewaren. Zij hebben het echter steeds moeilijker om in de stad geschikte nestgelegenheid te vinden. Hoofdreden is de steeds betere isolatie van gebouwen, waarbij alle kieren en spleten afgedicht worden. En dat zijn net de plekjes die de gierzwaluw gebruikt om zijn nest in te richten.
“Natuurlijk is het goed dat mensen hun woningen beter isoleren. Helaas zorgt dat ervoor dat sommige vogelsoorten, zoals de gierzwaluw, op die manier minder kansen hebben om een geschikt nest te vinden in de stad. Om hieraan tegemoet te komen zorgen we er vanuit de stad voor dat er alternatieven beschikbaar zijn, onder de vorm van gratis nestkastjes die burgers kunnen laten ophangen. Het is namelijk belangrijk dat deze vogels een plaats behouden binnen de stad om het natuurlijk evenwicht te blijven respecteren”, aldus schepen voor leefmilieu en dierenwelzijn Ait Daoud. Natuurpunt doet een oproep aan bewoners om de gevels van hun huis ter beschikking te stellen om er onder de dakgoot een nestkast tegen aan te brengen. “De stad stelt 130 kasten ter beschikking en hangt ze ook gratis op”, zegt schepen voor stads- en buurtonderhoud Caroline Bastiaens. “De 130 nestkastjes hingen aan een stadsgebouw aan de Noordersingel, dat recent verkocht werd. We hebben de nestkastjes gerecupereerd, en de stad zal ze opnieuw ophangen.”
De gierzwaluw stelt wel enkele eisen aan zijn nestplaats:
• Een dakrand die gericht is naar het noorden of het oosten is het best.
• Er is een vrije valhoogte van minimaal 5 meter nodig.
• Bomen, palen of draden mogen de aanvliegroute niet belemmeren.
• Gierzwaluwen leven in kolonies. Probeer dus meerdere kasten te hangen of overtuig je buren.
Antwerpenaars kunnen zich kandidaat stellen door te mailen naarvogelwerkgroep@natuurpuntantwerpenstad.be. Daarbij wordt voorrang gegeven aan inwoners uit de districten Borgerhout, Berchem en Antwerpen, het werkingsgebied van Natuurpunt Antwerpen Stad. Alle info over dit project staat ook op www.antwerpen.be. Klik hier voor de rechtstreekse link.
Wie geen nestkast kan hangen, kan nog altijd aan het project deelnemen door bestaande nesten van gierzwaluwen te melden via de website www.waarnemingen.be van Natuurpunt.
