25 april was Wereldmalariadag.

De investering in de strijd tegen malaria loont. In 2010-2015 daalde het aantal nieuwe malariagevallen wereldwijd met meer dan 20%. Het aantal dodelijke slachtoffers liep terug van bijna een miljoen tot minder dan 500.000 per jaar. Tegelijkertijd zijn er echter steeds meer Belgische reizigers die malaria oplopen. Ook waren er voor het eerst Belgische Afrika-reizigers die hervielen na een standaardbehandeling tegen malaria. Dit vraagt om meer aandacht voor malariapreventie, aldus het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG) bij de presentatie van zijn nieuwste jaarcijfers. Hoewel malaria wereldwijd afneemt, komt het steeds meer voor bij Belgische reizigers. De afgelopen vijf jaar was er telkens een lichte stijging in het aantal malariadiagnoses in het ITG, tot 327 nieuwe gevallen in 2016. Het ITG behandelt malariapatiënten die ziek terugkeren uit de tropen, maar analyseert als referentielaboratorium ook de stalen die andere ziekenhuizen in België doorsturen. In totaal passeren meer dan 4 op 5 Belgische malariagevallen langs het ITG.
Van de 327 reizigers met malaria werden er 29 gehospitaliseerd in het UZA. Ongeveer 9 op 10 malariagevallen werden in Afrika opgelopen. Wim Van den Brande reisde met zijn gezin naar Rwanda om daar hun vakantie door te brengen. Omdat hij vooral in de hoofdstad Kigali zou blijven, achtte hij het niet noodzakelijk om malariapillen te nemen. “Wij komen regelmatig in Kigali, omdat mijn vrouw van Rwandese origine is. In de stad leek het risico ons beperkt als we muggenwerende middelen zouden gebruiken. Ik had echter niet gerekend op het feit dat ons vakantieverblijf aan een moerasachtig gebied lag. Er waren heel veel muggen en ik ben vaak gestoken.”
Eenmaal terug in België werd Van den Brande met malaria opgenomen in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, waar hij behandeld werd door de specialisten tropische geneeskunde van het ITG. Enkele weken nadat hij het ziekenhuis verlaten had, werd Van den Brande opnieuw ziek, de eerste behandeling had niet alle parasieten gedood. “Ik ben echt heel ziek geweest in die periode, dat was niet te vergelijken met een seizoensgriepje. Ik kan iedereen aanraden om zich goed te informeren over zijn bestemming en de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen.”
Dr. Ula Maniewski van de ITG-reiskliniek: “Malaria is een ernstige aandoening, maar niet iedereen is zich ervan bewust dat je daar rekening mee moet houden als je vertrekt naar gebieden waar de ziekte voorkomt. Artsen en apothekers kunnen extra attent zijn door malariapreventie meteen aan te kaarten als zij horen over reisplannen naar de tropen. Ook wanneer iemand zich ziek meldt na een verblijf in de tropen, moet men steeds aan de mogelijkheid van malaria denken.”
Belgische reizigers, inclusief mensen van Afrikaanse origine die in ons land wonen, zijn kwetsbaarder voor een malaria-infectie dan de lokale bevolking in Afrika. Ze worden niet permanent blootgesteld aan malaria en hebben daardoor geen weerstand opgebouwd. Artsen van het ITG merken dat Belgische reizigers van Afrikaanse origine het gevaar om de ziekte op te lopen vaak onderschatten of denken dat zij immuun zijn omdat zij in Afrika zijn geboren. Sommige mensen lopen meer risico op malaria of op ernstige complicaties dan anderen: jonge kinderen, zwangere vrouwen, mensen ouder dan 60 jaar en mensen met een verzwakt immuunsysteem zoals hiv/aidspatiënten.
Meer info via www.itg.be
Foto: Anopheles albimanus-mug