Vorig jaar stelde Maya aan Marion en Lulu voor om een voorstelling te maken, die in het teken zou staan van de traditionele Chinese cultuur. Toevallig had Lulu in de loop der jaren een serie artikelen geschreven over de relatie tussen Yi Jing en quantummechanica. Dit oeroude Boek der veranderingen fascineert ook Maya en Marion. Daarom hebben ze met zijn drieën besloten een voorstelling te maken met Yi Jing als inspiratiebron.
Lulu(foto) ging eerst aan de slag met tekstschrijven. En dit resulteerde in een serie artikelen.
Ondertussen begon Marion ook te lezen over Yi Jing. Een boeiend proces zowel voor Marion als voor Lulu, omdat Yi Jing een totaal andere, zo niet een omgekeerde kijk op de wereld en op het leven geeft dan wij gewend zijn.
Hierna ging Marion muziek componeren. Ze hield nauw contact met Lulu, want in woorden uitgedrukte gedachten en gevoelens – tekst – is een bakermat van de muziek. In deze periode voerden Marion en Lulu lange en diepgaande gesprekken over Yi Jing en ermee verwante onderwerpen.
Gaandeweg zijn de rollen omgekeerd. Zodra Lulu Marions compositie hoorde, reviseerde ze haar tekst en kwam met gloednieuwe tekst opdraven. Sterker nog, om de cryptische taal en diepzinnige inhoud van Yi Jing te combineren met Marions compositie, stelde Lulu voor om het proza dat ze voor de muziek geschreven had te vervangen door Tang-gedichten. Gedichten zijn beeldender dan Yi Jing. Bovendien, de Tang-dynastie kende namelijk menig dichter die zich door Yi Jing liet inspireren. Lulu heeft een aantal dergelijke gedichten gekozen en in het Nederlands vertaald.
Lulu over de repetities
Toen kwam Maya in beeld. Ze speelt niet alleen prachtig cello maar componeert ook muziek. Ze is tevens zeer belezen en heeft, net als Marion, een scherp gevoel voor de woordkunst. Terwijl Lulu per lied een gedicht voorstelde, beoordeelden Maya en Marion het gedicht – is het geschikt voor het lied in kwestie of niet? Dit proces ervoer Lulu als een intens genot. De twee musici konden de Tang-gedichten die zo ver van hun geboortplaats Europa en van de huidige tijd liggen feiloos aanvoelen en begrijpen. Samen hebben de drie vrouwen de juiste poëzie voor het juiste lied gevonden.
De repitities die erop volgden ervoer Lulu als een nog intenser genot. Net als Yin en Yang die op elkaar afstemmen en met elkaar in evenwicht komen, stemden de instrumenten van Maya en Marion op Lulu’s gedichten af op een manier die Lulu de oorspronkelijke betekenis van het woord ‘harmonie’ liet inzien. Door Maya en Marion begreep Lulu waarom gedichten in het Chinees Shige 诗歌 (liederen in de vorm van rijmende woorden) heet. Want Tang-gedichten klinken niet als muziek, maar ze zijn muziek, kreeg Lulu van de twee musici te horen.
Genot
Er zijn in totaal tien liederen en evenveel gedichten. Lulu zou de tien gedichten voordragen, zowel in het Chinees als in het Nederlands. Tijdens een repetitie stelden Marion en Maya echter tegelijk voor om het tiende gedicht aan Maya over te laten. Ze zou het gedicht niet voordragen maar zingen. Het bleek dat Maya niet alleen een begaafde cellist is, maar ook een zangeres, een ontdekking die Lulu een zoete verbazing gaf. Hier bleef het niet bij. Toen Maya het tiende Tang-gedicht, op basis van Marions compositie, in zang omzette, onderging Lulu een tweede, nog grotere verbazing. Maya is nooit naar China geweest en spreekt geen woord Chinees. Lulu nam aan dat Maya weinig van de muziektraditie van de Tang-dynastie （ 618—907）kende. Ze zong het Tang-gedicht echter zodanig dat Lulu het gevoel kreeg dat ze befaamde Tang-dichteressen en zangeressen in één zoals Liu Caichun en Xue Tao hoorde dichten en zingen.
Als kind hoorde Lulu over het land van Mozart. Ze droomde ervan om de rijke muziektraditie van Oostenrijk van dichtbij mee te maken. Haar jeugddroom kwam uit toen ze met Marion samenwerkte. Uit de pen van deze fragiele en sierlijke Oostenrijkse kwam muziek die Lulu tot tranen ontroerde.
Als kind hoorde Lulu van haar ouders, die zelf ook boeken schrijven, dat een verhaal de lezer alleen kan raken als de auteur er zelf door geraakt is. Hetzelfde geldt voor muziek, meent Lulu. Van harte hoopt Lulu dat u net zoveel kunt genieten van Ten Songs of Change, zoals Lulu genoten heeft van het wordingsproces.
Tot ziens op 14 augustus! Weet u misschien wat ‘Tot ziens’ in het Chinees is? 不见不散 – Ik blijf op de plek wachten totdat u komt opdagen. Wie zegt dat Chinezen stille types zijn?
Wat: Première van Ten Songs of Change
Wanneer: Wo. 14 augustus 2019
Hoe laat: 19.30 uur
Waar: CC Amstel, Grote zaal
Cullinaplein 1
1074 JN Amsterdam
Foto: www.luluwang.nl