De 25ste generatie van Koen Vanmechelens Cosmopolitan Chicken is een van de hoogtepunten op het Touch Me festival in het Nikola Tesla Technical Museum HALA V in Zagreb. Te midden van de pandemie laat dit festival kunst nieuwe vormen van co-existeren verkennen tussen al wat leeft, de natuur en technologie.
Van 17 september tot 3 oktober landt de zesde editie van het Touch Me Festival in het Nikola Tesla Museum in Zagreb. Een indrukwekkende reeks tentoonstellingen, performances, lezingen, films en workshops verkennen er nieuwe vormen van samenwerken tussen multidisciplinaire kunst, wetenschap en technologie. Belgisch kunstenaar Koen Vanmechelen, winnaar van de prestigieuze Golden Nica Award, zal er prominent aanwezig zijn.
Balkan
“Mijn hybride kippen zijn nog nooit eerder vertoond in dit deel van de Balkan” aldus de kunstenaar. “Uitgerekend hier, waar een multiculturele natie uiteenspatte door extreem nationalisme en sectair geweld, is een project dat focust op de waarde en het belang van hybriditeit en multiculturele diversiteit op zijn plaats.” Vanmechelen verwijst naar zijn Cosmopolitan Chicken Project (CCP), dat nationale kippenrassen kruist, en naar zijn Planetary Community Chicken (PCC), een project dat voortbouwt op het CCP en de link naar economie en landbouw maakt.” Onder het motto dat fertiliteit steeds vanbuiten komt.
Centraal werk is de Mechelse Hrvatica, de 25ste generatie van het Cosmopolitan Chicken Project, een bijzonder jubileum dat met deze expo in Zagreb gevierd wordt. Het is een kruising van de Kroatische soort kokoš hrvatica met de Mechelse Collonca, de 24ste kruising van het Cosmopolitan Chicken Project. De Kroatische kip ontstond begin 20ste eeuw uit de kruising van een inheemse ras met Leghorn-hanen in het Drava-gebied. Vijfentwintig jaar geleden was dit oude ras quasi uitgestorven. Via een kweekprogramma zette de Kroatische overheid de soort terug op de kaart. De Mechelse Hrvatica krijgt in de installatie gezelschap van enkele Sasso hennen; lokale, commerciële kippen. Deze kruising maakt deel uit van Vanmechelens Planetary Community Chicken project. Na de tentoonstelling gaan de kippen naar een lokale bioboerderij. “Het samenkomen van diversiteit en productiviteit, wat centraal staat in dit project, is een essentieel element in een duurzame voedselvoorziening die niet los te koppelen is van een duurzame omgang met dier, plant, mens en omgeving” aldus de kunstenaar. 
DNA-code
Naast de kippen, wordt ook een dik boek met de DNA-code van het dier getoond; de vergelijkende studie bewijst de indrukwekkende diversiteit van de hybride kip. Verder ook een imponerend display van opgezette generaties van de kruisingen die de 25ste vooraf gingen. Vanmechelen: “De 25ste kruising ontstaat middenin een wereld die lijdt onder een pandemie, in een land dat haar woelige verleden probeert om te buigen richting verzoening en herstel, dat doet me wel wat. Bovendien heeft mijn tante hier decennia lang gewerkt en gewoond. Ik voel me verbonden met deze historische stad.” De expo toont ook enkele van Vanmechelens adagia, in neon, zoals ‘The Global Only Exists by the Generosity of the Local’. Vanmechelen: “We zijn allemaal op zoek naar community building, naar nieuwe vormen van samenleven en erbij horen. Mijn projecten geven die beweging aan.”
De kunstenaar organiseert ook een nieuw cosmocafé, waarin hij met een aantal lokale en internationale denkers en wetenschappers in debat gaat rond het thema van hybriditeit. Vanmechelen: “Wat leert de hybriditeit tussen mens en dier ons over omgang met dieren? En hoe kan ons dit helpen op zoek naar een nieuwe wereld.” De debatten worden allen gefilmd en worden onderdeel van het Human Rights Pavilion tijdens de Biënnale van Venetië in 2022. Pop-up cosmocafés landden eerder al in Cape Town, Chili, Ethiopië, Tokyo en New York, maar werden in maart wegens Covid-19 tijdelijk gepauzeerd.
Andere participerende kunstenaars in het TOUCH ME festival zijn onder andere Thomas Thwaites (Goatman), Maja Smrekar, Thomas Thwaites, Ai Hasegawa, Špela Petrič, E.A. 1/1 S.V., M28, Luana Lojić, Antonio Kutleša, Marta de Menezes, en María Antonia González Valerio. Curatoren zijn Jurij Krpan (Kapelica Gallery, Slovenië), Klara Petrović en Luja Šimunović (KONTEJNER, Kroatië).
Foto’s: www.labiomista.be / www.kontejner.org