Je ziet het nu, oktober 2020, weer dagelijks, net als tijdens de eerste lockdown: fietsers en wandelaars die op zoek zijn naar een take away voor koffie, een snack én bovenal een toilet. Bij hotel-restaurant Hajé in Joure kun je van ’s morgens vroeg tot laat in de avond terecht voor een coffee-to-go, een meeneemhapje en gebruik van het toilet, waarvoor €0,50 wordt berekend. De toiletten zijn bij de entree, voor de receptie en ver van de ingang van het restaurant gevestigd, waardoor conflictueuze situaties met betrekking tot de nieuwste coronamaatregelen worden vermeden. Op meer locaties in Friesland zijn de toiletten geopend, in ieder geval in de musea. Ook jachthavens en campercampings hebben de deuren van sanitaire voorzieningen open.
In Hindeloopen hebben de families Bootsma en Koldewijn van het wereldberoemde Schaats- en Elfstedentochtmuseum — eigenlijk ook een oudheidkamer met Hindelooper schilder- en houtsnijwerk en meubels — drie diensten in de aanbieding voor toeristen die in Friesland in een vakantiehuis of hotel bivakkeren: koffie, thee, soep en broodjes voor consumptie op straat, bezoek aan de museumwinkel, exposities over schaatsen en de Elfstedentocht, en gebruik van de sanitaire voorzieningen.
Kerst
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Het verleden heeft in het museum de overhand, maar de conservators hebben ook oog voor de nabije toekomst: er zijn op twee plekken al kerstattributen uitgestald. Net als in enkele andere plaatsen in Friesland hadden ze dit jaar ook in Hindeloopen grote plannen voor een nostalgische kerstmarkt. Door de coronapandemie kan daar geen sprake van zijn. Om een vleugje kerstsfeer van weleer te kunnen beleven, heeft het Schaatsmuseum nu al een en ander tentoongesteld.
Je mag maar met een beperkt aantal mensen naar binnen. Het gedoseerd toelaten van bezoekers blijkt geen enkel probleem, want het aantal onderweg zijnde toeristen en Friezen is niet groot. In een normale zomer is dat wel anders in het Elfstedenstadje aan het IJsselmeer met zijn prachtige commandeurswoningen.
Rijke kapiteinsstad
Hindeloopers waren vroeger gewilde en goed verdienende kapiteins, in dienst van Hollandse kooplieden, die op Engeland, Scandinavië en de Oostzeelanden voeren. Maar ook hier keerde het tij en wel in 1824 toen Amsterdam een rechtstreekse vaarverbinding met de Noordzee kreeg (Noordhollandsch Kanaal). De route via de Zuiderzee en Friese kustplaatsen verloor aan betekenis en zo kromp ook de welvaart van Hylpen, Fries voor Hindeloopen. Hindeloopers gingen onder andere over op visvangst. En nu, anno 2020, verdienen ze de kost met het verlenen van gastvrijheid aan toeristen uit de hele wereld die per boot of fiets naar Friesland komen. De grote belangstelling hebben ze te danken aan de instandhouding van de eeuwenoude en kleurrijke lokale cultuur en architectuur, maar ook aan de overdracht van de beheersing van typisch Hindelooper ambachten aan elke volgende generatie, tot op de dag van vandaag.
Meer info:
www.schaatsmuseum.nl
www.elfstedenroute.nl
Foto’s: Toeristen halen opgelucht adem in Hindeloopen: het Schaatsmuseum heeft een afhaalloket voor een hapje en een drankje en de toiletten zijn geopend! (www.friesnieuws.nl)