Wie nu, in oktober, in Friesland op vakantie is of gaat, of er woont, kan dubbel genieten van de dynamiek van het platteland. De bossen en windsingels worden heel geleidelijk steeds kleurrijker, zo ook de akkers en weilanden waar dagelijks indrukwekkende machines verschijnen om bijvoorbeeld voederbieten, aardappelen, maïs en gras te oogsten voor dier en mens. Vaarbewijsvrije huurmotorjachten (max. 15 m, max. 20 km per uur) passeren de talrijke bruggen en sluizen die nog steeds royaal bediend worden. En er wordt nog veel gefietst langs de oevers van de vele waterwegen en hier en daar een terrasje gepikt. De meeste hotels aan de Elfstedenroute hebben in oktober nog een aardige bezetting, afhankelijk van wat ze aan culinair entertainment in huis hebben en wat er in de omgeving te beleven is. 

Al met al een boeiend schouwspel in corona-arm Friesland, waar sinds begin oktober 2020, toen ook het aantal coronabesmettingen in deze vakantieprovincie flink toenam, Nederlandse vakantiegangers de plaats hebben ingenomen van de Belgen en Duitsers. In de zomer stapten wel veel buitenlanders in Friesland op de fiets of boot: de provincie was praktisch geheel virusproof. Maar nadat Friesland het stempel onveilig kreeg, onder andere van de Duitse overheid, regende het annuleringen. Eerder, medio september, werd rijkelijk besmet Noord-Holland, de provincie met Amsterdam binnen de grenzen, als Nord Niederlande gezien, waardoor in september veel Duitsers toen al hun “Urlaub im Norden” afzegden.

Meer Nederlanders kiezen voor motorbootvakantie
“Maar de ontstane gaten worden steeds weer gevuld door Nederlanders,” vertelt Richard Veldman van Veldman Yacht Charters in Sneek. “We moesten dit jaar velen teleurstellen, met als resultaat dat we nu meer vroegboekingen voor 2021 hebben dan in voorgaande jaren. Veel beginners, Nederlanders die anders naar het buitenland gingen, boekten een motorjacht om het te gebruiken als varend vakantiehuis. En wat blijkt: het merendeel was zo enthousiast, dat men voor volgend jaar besloten heeft weer voor een bootvakantie in Friesland te gaan. Ook nu, in de herfst, besluiten verscheidene Nederlanders om nog even een bootvakantie te boeken. Het vaarseizoen wordt steeds langer en de boten zijn net zo comfortabel als een luxe vakantiehuis op een bungalowpark van Roompot. En wie nog nooit met een jacht gevaren heeft, krijgt les van een van onze instructeurs tot het moment dat de nieuwbakken kapitein de boot helemaal onder controle heeft onder diverse omstandigheden.”
Voor instructie wordt gemiddeld een halve dag uitgetrokken. Er zijn ook bedrijven die volstaan met anderhalf uur les, maar dat vindt Veldman veel te weinig en onverantwoord. “Alleen al voor de uitleg van de techniek en voorzieningen aan boord heb je meer dan een uur nodig.”
Het familiebedrijf met 20 luxe huurmotorjachten en professionele pechhulpverlening aan pretschippers en berging van alle soorten pleziervaartuigen (www.112-water.nl), verwacht het in 2021 beter te hebben dan in 2020.

“De in het voorjaar opgelopen forse achterstand door de intelligente lockdown is helaas niet in te halen. We hopen dat dat niet nog eens gebeurt. Het is lastig ondernemen met corona: als je net een bepaalde, ook voor je gasten veilige koers uitgestippeld hebt, moet je die weer wijzigen vanwege nieuwe overheidsmaatregelen. Daar word je wel eens moedeloos van. Het kost veel energie, veel administratie en informatie. We hebben geregeld actuele nieuwsbrieven verstuurd naar onze klanten en dat wierp heel duidelijk zijn vruchten af. Als je correct informeert en anticipeert op overheidsmaatregelen, hebben ze vertrouwen in de goede afloop van de bij jou geboekte bootvakantie. We gingen qua veiligheidsmaatregelen vaak nog een paar stappen verder; dan neem je bijna elke vrees voor besmetting weg.”

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Coronaproof agrarisch theater
Vrijdag 2 oktober 2020 gaf loonwerker Doeke Osinga uit Kimswerd onder toeziend oog van vele fietstoeristen en wandelaars een mooie voorstelling van voederbietenrooien voor de deur van hotel-restaurant Jans aan het Rysterbosk in Rijs, Gaasterland. Bietenrooiers zie je maar zelden in het glooiende bos- en merenrijke zuidwesten van Friesland. Boer en mede-eigenaar van een groepsaccommodatie en camping, Dirk Groen uit Oudemirdum, wilde wel eens experimenteren met de teelt van voederbieten, een smakelijk en voedzaam gerecht voor zijn 140 melkkoeien. Hij liet dit voorjaar Osinga, die voor meer boeren de voederbietenteelt organiseert, 3,5 hectare van Ule Haarsma gehuurd land, bij hotel Jans, inzaaien.
De opbrengst was 100 tot 120 ton per hectare, maar had ook 150 ton kunnen zijn. De bieten hadden nog wel tot eind oktober in de grond kunnen blijven om verder te groeien, maar Groen besloot in overleg met de loonwerker nu al te rooien. Het land is namelijk moeilijk berijdbaar voor zware oogstmachines en trekkers als het lang heeft geregend. De grond is ter plekke nogal vettig. Op het bewuste land zouden een paar jaar geleden polowedstrijden met paarden worden gehouden, maar die konden niet doorgaan omdat het land compleet doorweekt was en dus onbegaanbaar was geworden, dit na langdurige regenval.

Groen voert de voederbieten deels vers aan de koeien, verhakseld door een voermengwagen. Een deel van de oogst wordt in versnipperde staat met maïs ingekuild. Groen heeft bijna 110 hectare land tot zijn beschikking, waarvan 20 hectare maïs en 3,5 hectare voederbieten. De rest is grasland.

Foto top: Een motorjacht van Veldman Yacht Charters uit Sneek passeert zondag 27 september 2020 één van de twee bruggen in het Noord-Friese Burdaard aan de Ie (Elfstedenroute: www.elfstedenroute.nl).
Foto tekst: Loonwerker Doeke Osinga uit Kimswerd imponeert toeristen en boeren met zijn bietenrooier op een akker voor hotel-restaurant Jan in Rijs (Gaasterland).
Foto’s: www.friesnieuws.nl