De culturele en historische achtergrond van hun land bepaalt mee in welke taal wetenschappers publiceren. Dat blijkt uit een onderzoek van het European Network for Research Evaluation in the Social Sciences and Humanities. In een studie vergeleken ze de publicatiepatronen in de sociale en humane wetenschappen in acht landen met elkaar.
De studie, die verscheen in het vakblad Scientometrics, is de grootste ooit in haar soort. Alle peer-reviewed publicaties binnen de economische wetenschappen, het recht, de filosofie en de theologie werden in rekening gebracht, en dat in Denemarken, Finland, Noorwegen, Polen, Slovakije, Slovenië, Tsjechië en Vlaanderen. Samengeteld analyseerden de onderzoekers 272 376 publicaties uit de periode 2011-2014. “Uit ons onderzoek blijkt dat de publicatiepatronen in de West-Europese en Scandinavische landen stabiel en vrij goed vergelijkbaar zijn”, zegt Tim Engels (UAntwerpen). “In de Centraal- en Oost-Europese landen ziet het plaatje er helemaal anders uit. Wel neemt het aantal artikels en publicaties in het Engels in alle acht onderzochte landen toe.”
Engels vs. Russisch
In Denemarken, Finland, Noorwegen en Vlaanderen verschijnt de meerderheid van de publicaties in het Engels. Het aandeel Engelstalige publicaties ligt een stuk lager in Slovenië en Tsjechië, en veruit het laagst in Polen. Engels: “Het verschil in omvang van de wetenschappelijke gemeenschap in die landen is een van de mogelijke verklaringen, maar hun specifieke geschiedenis in de twintigste eeuw is van veel groter belang. Het Russisch was tot 1989 een verplicht schoolvak in Polen, Slovenië en Tsjechië. In het Engels communiceren over je onderzoeksresultaten was niet zo verstandig in die periode.”
Die achtergrond weegt door tot de dag van vandaag. Wetenschappers uit de West-Europese en de Scandinavische landen zitten veel dieper geworteld in hun discipline en zijn bijgevolg veel nauwer verbonden met de wereldwijde onderzoeksgemeenschap.
Beleidsrichtlijnen
Ook het gevoerde wetenschapsbeleid speelt een belangrijke rol. Zo veranderden de publicatiepatronen in Polen, Slovakije, Slovenië en Tsjechië na de introductie van nieuwe evaluatiesystemen. In Denemarken, Finland, Noorwegen en Vlaanderen leidden de implementatie van nieuwe beleidsrichtlijnen ook tot andere patronen: ze zetten wetenschappers er toe aan meer internationaal te gaan publiceren.
Afbeelding: UAntwerpen