Een roemrijke adellijke familie. Dat zijn de Arenbergs. Het Arenbergkasteel in Heverlee was één van hun kroondomeinen in de Lage Landen, maar hun invloed reikte tot diep in Europa en ver daarbuiten. Vijf eeuwen lang waren deze markante figuren niet weg te denken van het politieke, militaire, economische en culturele schouwtoneel. Die veelzijdigheid komt dit najaar tot leven. In de voetsporen van Arenberg pakt KU[N]ST Leuven tussen 20 oktober 2018 en 20 januari 2019 uit met het festival Vijf eeuwen Arenberg – Blauw Bloed in Leuven en Europa. Op het programma staan een spectaculair openingsweekend op het Kasteelpark Arenberg in Heverlee, allerlei evenementen, een toptentoonstelling in M – Museum Leuven met internationale bruiklenen en een tot de verbeelding sprekende tentoonstelling in de Universiteitsbibliotheek.
Twee jaar na het succesvolle Utopia-programma in 2016 verwelkomt Leuven met het Arenberg Festival opnieuw een cultureel programma van formaat.
De adel heeft de reputatie weinig toegankelijk te zijn. Het Arenberg Festival breekt met die traditie. Met een keur aan tentoonstellingen en evenementen geeft het festival een unieke inkijk in het leven van de familie Arenberg over een periode van maar liefst vijf eeuwen. Zichtbaar en onzichtbaar drukte 
deze familie haar stempel op Leuven, België en Europa. Wie Arenberg zegt, zegt veelzijdigheid. Getuigen daarvan zijn de imposante kunstcollecties, het uitgebreide patrimonium met het Arenbergkasteel in Heverlee als één van hun kroondomeinen in de Lage Landen en de bijzondere aandacht voor natuurbeheer met het Heverleebos en Meerdaalwoud. Het festivalprogramma belicht de rijke geschiedenis van de Arenbergs in al haar facetten: hun bijzondere interesse voor kunst, cultuur, wetenschap en natuurbeheer, maar evenzeer hun politieke en economische impact en hun Europese kosmopolitische levensstijl.
Het feestelijke startschot wordt gegeven tijdens het weekend van 20 & 21 oktober 2018 in het Kasteelpark Arenberg in Heverlee, een van de vroegere residenties van de familie en vandaag de riante wetenschapscampus van de KU Leuven. Een uitgebreid evenementenprogramma toont drie maanden lang de grote invloed van de Arenbergs op de stad en de regio. Dé trekpleisters van het Arenberg Festival worden ongetwijfeld de twee tentoonstellingen die het adellijke leven en de Arenbergs uitgebreid belichten.
Hoogtepunt van het Arenberg Festival is de internationale bruikleententoonstelling ‘De Arenbergs’ in M – Museum Leuven, geflankeerd door de tentoonstelling ‘Adellijk Wonen. Het kasteel in Heverlee van Croÿ naar Arenberg’ in de Universiteitsbibliotheek.
In M – Museum Leuven worden de verschillende facetten van de Arenbergfamilie belicht: het wel en wee van een hooggeplaatste familie, hun politieke en militaire lotgevallen, hun economische impact, hun kosmopolitische levensstijl en hun bijzondere interesse voor kunst en cultuur. De kunstcollectie van de Arenbergs raakte in de loop van de 20ste eeuw verspreid. De tentoonstelling in M brengt een select aantal stukken uit binnen- en buitenland voor het eerst samen. Topstukken van o.a. Rubens, Veronese, Dürer en Jordaens worden afgewisseld met prachtige kostuums en het allerfijnste textiel. Daarnaast krijgt het publiek ook allerhande preciosa, egodocumenten en archiefstukken te zien zoals een nooit eerder getoonde handgeschreven partituur van Vivaldi.
De tentoonstelling ‘Adellijk Wonen. Het kasteel in Heverlee van Croÿ naar Arenberg’ in de Universiteitsbibliotheek vertelt de uitzonderlijke geschiedenis van het indrukwekkende Arenbergkasteel in Heverlee, zijn interieur en bewoners aan de hand van prachtige tekeningen, prenten, waardevolle boeken en manuscripten. Immersieve technologie dompelt de bezoeker letterlijk onder in de bouwgeschiedenis van het kasteel.
Praktische informatie
Naast losse tickets is er een Arenberg-combiticket voor zowel de tentoonstellingen in M als in de Universiteitsbibliotheek. Beide tentoonstellingen lopen van 26 oktober 2018 tot en met 20 januari 2019. Meer informatie over tickets, rondleidingen en het (voorlopige) programma is te vinden op www.arenbergleuven.be.
Het Festival ‘Vijf eeuwen Arenberg’ is een initiatief van KU[N]ST Leuven, het samenwerkingsverband van de stad en de KU Leuven. Met de steun van: Vlaamse overheid, Provincie Vlaams-Brabant, Arenberg Foundation, De Standaard, Klara en KBC.
WIE ZIJN DE ARENBERGS ?
Het huis Arenberg maakt sinds de 16de eeuw deel uit van de hoge Europese adel. Tot op vandaag behoren ze tot de handvol families die in België aanspraak kunnen maken op de titel van hertog en prins.
De Arenbergs waren in dienst bij de grootste Europese dynastie aller tijden – de Habsburgers – en ze vervulden belangrijke politieke functies aan het hof en in de regering. Zelf rekenden de Arenbergs zich tot de vechtende stand en droegen ze illustere namen als ‘Everzwijn van de Ardennen’ en ‘Schrik der Zee’. Het meest in hun sas voelden ze zich op de slagvelden in Europa. En als de Arenbergs het strijdtoneel overleefden, dan schoven ze mee aan bij de onderhandelingstafel waar belangrijke vredesverdragen werden gesloten.
Van hun verre reizen brachten ze bruiden mee en zo geraakten de Arenbergs ingetrouwd in belangrijke aristocratische geslachten over half Europa. Door een strategisch huwelijk begin 17deeeuw met de familie Croÿ erfden ze in Heverlee, vlakbij Leuven, het Arenbergkasteel en de omringende bossen. Ook het hertogdom Aarschot kwam onder hun bewind. De Arenbergs waren stevig lokaal geworteld, maar bewogen zich evenzeer met verbazend gemak door Europa. Hun patrimonium strekte zich op een bepaald moment uit van het Ardense Woud tot de Waddenzee en van Nord-Pas-de-Calais tot aan het Ruhrgebied. Hun entourage en culturele codes waren Europees, met connecties van Mozart tot Goethe.
Foto’s & video: Arenberg Festival Leuven