Na 7 jaar klatert de fontein van Pol Bury terug in de tuin van het Antwerpse provinciehuis. Dit unieke kunstwerk laat water stromen tussen 42 stalen armen. Tijdens de bouw van het nieuwe provinciehuis werd de fontein gedemonteerd en volledig gerestaureerd door restauratieatelier Metafose. De fontein is een echte blikvanger in de 2,3 ha publieke tuin rond het provinciehuis.
De fontein van Pol Bury behoort tot de provinciale kunstcollectie. De kunstenaar was van de Verenigde Staten tot Japan bekend om zijn kinetische kunst. De “Fontein Mei 1981” werd veertig jaar geleden in de vijver voor het oude provinciehuis geïnstalleerd. Het was in 1972 gouverneur Kinsbergen zelf die na een bezoek aan de Verenigde Staten idee lanceerde om voor het gebouw een fontein te installeren. Er werden vruchteloos enkele ontwerpen gemaakt door o.a. de Pidpa, maar uiteindelijk werd door een zeskoppige adviescommissie in opdracht van de Regie der Gebouwen gekozen voor een ontwerp van Pol Bury.
Via een elektrische pomp wordt water in een gesloten circuit voortgestuwd naar het uiteinde van de bewegende armen. Een samenspel van water en wind doet de buizen kantelen, waardoor ze leeglopen en het proces zich kan herhalen. De gestaag knikkende beweging waarmee de fontein zich onder het gemurmel van de waterstralen overgeeft aan dit spel met de zwaartekracht, krijgt nog een bijkomend accent door de reflecterende, gladgepolijste conische afsluitingen van de buizen.
De provinciale kunstcollectie en Pol Bury
De provinciale kunstcollectie telt circa 2.300 werken van uiteenlopende aard. Schilderijen en beeldhouwwerken, gaande van keramiek tot grote beelden, maar ook textiel, grafiek, drukwerk en werk op papier, foto’s en kunstintegraties. Een representatief deel van de collectie is vrij te bekijken in de publieke zone van het provinciehuis. De provincie zet immers sterk in op een ruime en actieve ontsluiting van de kunstcollectie. Ook de kunst in de tuin sluit naadloos aan bij de ambitie om de collectie toegankelijk te maken voor het publiek.
Pol Bury (1922-2005) was in grote mate een autodidact. Na een korte passage aan de Academie van Bergen verlaat hij de schoolbanken en werkte hij enige tijd als arbeider in een fabriek. Debuteren in de kunsten deed hij als schilder. Een ontmoeting met René Magritte was daarin bepalend en aanvankelijk schilderde hij dan ook in een stijl die erg door het surrealisme was beïnvloed. Na de tweede wereldoorlog evolueerde Bury naar geometrische abstractie en in 1953 kwam hij met zijn ‘Plans mobiles’ in het randgebied van de beeldhouwkunst terecht. Het zijn bewegende schilderijen die bestaan uit gekleurde en naast elkaar geplaatste wentelende plaatjes. Weldra verlaat hij het vlak om volledig in de ruimte te werken. De constructies die hij in hout of metaal maakte, werden over het algemeen in beweging gebracht door gebruik van elektrische motoren, dikwijls in combinatie met natuurlijke fenomenen als wind, magnetisme of zwaartekracht. Kenmerkend voor zijn werken is een technische en formele perfectie, waarbij hij als basisvormen vooral kubussen, cilinders of bollen gebruikte.
Gedeputeerde Luk Lemmens: “Dit kunstwerk van Pol Bury is in harmonie is met het nieuwe provinciehuis omwille van de elementaire, strakke vormgeving en industriële materiaalkeuze waardoor het als een koel, zakelijk baken in het landschap staat. Anderzijds heeft de fontein een speelse uitstraling, net zoals het provinciehuis door zijn vreemde knik en subtiele mozaïekschittering. De fontein past perfect in dit publieke park dat voor de omwonenden en passanten een groene long is waar men tot rust kan komen. Kunst hoort hierbij. Ik hoop dat het fascinerende waterspel van dit krinklende winklende waterding nog vele jaren een rustpunt van geamuseerde verwondering voor groot en klein mag zijn!”
Genieten van 2,3 ha publieke tuin rond het provinciehuis
Rond het Antwerpse provinciehuis vind je een nieuwe groene long van 23.000 m². Dat zijn drie voetbalvelden, gerealiseerd door de parking onder de grond te steken en compacter te bouwen. De tuin van het provinciehuis is een duurzame tuin met een focus op inheemse planten. De oude bomen, die er reeds stonden, zijn gebleven en hebben het gezelschap gekregen van 154 nieuwe hoogstambomen (zoals de zomereik) en meer dan 7430 heesters, klimplanten en bloemen: speenkruid, bittere wilg, spierstruik, Gelderse roos,… Het beheer gebeurt ecologisch, zonder kunstmest of pesticiden. De wandelpaden vormen een veilige doorsteek tussen de Harmoniestraat en de Koningin Elisabethlei. Met zijn zitbankjes en het weidse grasveld biedt de tuin voor elk wat wils.
Gedeputeerde Ludwig Caluwé: “Wie goed luistert, kan behalve het klateren van de fontein ook bijen horen gonzen. Er staat namelijk ook een bijenkast in onze tuin. De tuin van het provinciehuis heeft kortom alles om uit te groeien tot een gezellige ontmoetingsplaats voor de mensen uit de buurt. De coronacrisis, die ons allemaal verplicht heeft om wekenlang in ons kot te blijven, heeft aangetoond hoe belangrijk het is om zich te ontspannen in een groene rustgevende omgeving. Dat kan hier. Laat dit een dynamische plek zijn. Bury indachtig, een tuin die áltijd in beweging is.”
Specificaties kunstwerk
Pol Bury, Fontein Mei 1981
materiaal: roestvrij staal
afmetingen: 475 x 1350 x 550 cm
Gewicht: 2 ton, 300 meter buizen
opdracht, 1980
Waar:
Tuin provinciehuis, Koningin Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen
Meer info:
Website: tuin provinciehuis
Website: kunstcollectie provincie Antwerpen
Foto: Gedeputeerde Luk Lemmens en Ludwig Caluwé voor de fontein van Pol Bury in de tuin van het provinciehuis – Copyright: Wf provincie Antwerpen