Xavier Hufkens kondigt de vertegenwoordiging aan van de toonaangevende Chinese kunstenaar Zhang Enli (1965) en kondigt meteen ook zijn eerste tentoonstelling met de galerij aan. De tentoonstelling presenteert de gevarieerde facetten van de erudiete en lyrische praktijk van de kunstenaar aan de hand van een doordachte en representatieve selectie van werken in beide galerieruimtes.
Zhang Enli is een schilder wiens oeuvre zich geleidelijk heeft ontwikkeld van visuele interpretaties van alledaagse objecten tot abstractie. Enli is geïnteresseerd in de morfologie van de schilderkunst en diens relatie tot de ruimte. Hij werkt in twee en drie dimensies en maakt vaak werken rechtstreeks op de oppervlakken van muren of kartonnen structuren. In de afgelopen jaren heeft hij een reeks meeslepende, site-specifieke omgevingen gemaakt die ‘ruimteschilderijen’ worden genoemd en die de grenzen van zijn gekozen medium verleggen. Zijn oeuvre is divers, maar wordt gekenmerkt door de terugkerende thema’s van geheugen en emotie, die de kunstenaar vaak onderzoekt in relatie tot zijn ervaring met opgroeien op het platteland van China en de hedendaagse realiteit van zijn leven in Shanghai.
De tentoonstelling opent in de eerste galerij met een grote muurschildering. Deze praktijk typeert de intuïtieve en ruimtelijke benadering van Zhang Enli, maar dient ook als een inleiding tot zijn kenmerkende schilderstijl. De kunstenaar staat bekend om zijn beheersing van dun aangebrachte pigmenten, die hij manipuleert met behulp van snelle en vloeiende penseelstreken. Door van sectie naar sectie te gaan, voegt hij semi-transparante lagen aan de muur toe, maar laat hij nooit de textuur ophopen: het eindresultaat verschijnt als een ondeelbaar deel van het architecturale oppervlak terwijl de overblijfselen van de fysieke gebaren achter de creatie behouden blijven.
In de aangrenzende ruimtes presenteert Zhang Enli een reeks olieverfschilderijen die een dynamisch contrast vormen met de muurschildering. Zoals veel van het abstracte werk van de kunstenaar, komen de doeken voort uit zijn interesse in de menselijke perceptie en het onderbewustzijn. Ze zijn direct verbonden met het geheugen en de altijd fluctuerende relatie tussen verleden en heden. Meer specifiek onderzoekt de kunstenaar de vluchtige momenten waarop sporen van voorbije gebeurtenissen, plaatsen en indrukken zich mengen in het hedendaagse dagelijkse leven. Deze sensaties mogen dan al onzichtbaar en ongrijpbaar zijn, ze zijn intens voelbaar en vormen de springplank voor zijn verkenningen van kleur en compositie. Net zoals zijn leven twee diametraal tegenovergestelde werelden heeft omarmd – het landelijke / traditionele en het stedelijke / hypermoderne – zo is zijn techniek ook verschuldigd aan zowel westerse als oosterse artistieke conventies. Het gestructureerde penseelwerk en de dun aangebrachte verf, die beide doen denken aan de klassieke Chinese schilderkunst, staan ver van de strakke stedelijkheid van het Shanghai in de eenentwintigste eeuw. Dit geldt ook voor zijn kleurenpalet, dat een grotere affiniteit lijkt te hebben met het vroege twintigste-eeuwse modernisme dan de felle kleuren die men tegenwoordig zou kunnen associëren met de bruisende metropool. Deze delicate kwaliteiten doordrenken de olieverfschilderijen met een sfeer van buitenaardsheid, alsof ze afkomstig zijn uit een meer afgelegen tijd en plaats.
De tweede ruimte wordt gedomineerd door een monumentale site-specifieke installatie gemaakt met beschilderde kartonnen dozen. Deze objecten komen al langer voor in de praktijk van Zhang Enli, hetzij als onderwerp van schilderijen of als onderdeel van werkelijke fysieke structuren. Voor de kunstenaar zijn kartonnen dozen bescheiden, vriendelijke en vaak over het hoofd geziene items. Hij gebruikt ze hier om een sculpturale vorm te creëren, waardoor het schilderen de grenzen van een tweedimensionaal canvas kan ontvluchten. Dit zelf samengestelde ‘driedimensionale schilderij’ is even pretentieloos als geniaal, en een krachtmeting in termen van schaal en uitvoering, in navolging van de verticaliteit en architecturale parameters van de galerijruimte.
De nabijgelegen schilderijenreeks ‘appartement’ is gebaseerd op indrukken die zijn afgeleid van spartaanse kamers die door de kunstenaar in verschillende uithoeken van Shanghai en in verschillende stadia van zijn leven werden bewoond. Ze verwijzen naar het idee van transitie en evolutie, zowel op persoonlijk niveau als in termen van de eigen meteorische ontwikkeling van de stad. Terwijl het ‘oude’ Shanghai dat de kunstenaar voor het eerst in de jaren negentig tegenkwam, verdwenen is onder het gewicht van een futuristische megalopolis, zinspeelt Zhang Enli nogmaals op het samensmelten en samenvoegen van verleden en heden. In die zin staat de appartementenreeks in reactie met de sociaal-economische vooruitgang en een overlevingsgevecht dat zich vaak in de stad afspeelt. Uit de chaos van de stadsuitbreiding, gedomineerd door enkele van de hoogste gebouwen ter wereld, distilleert hij een serene leegte, ontdaan van alle details en zonder enige menselijke aanwezigheid.
Zhang Enli (1965, provincie Jilin in China) woont en werkt in Shanghai. Hij studeerde in 1989 af aan het Arts & Design Institute van de Technische Universiteit van Wuxi, China. Geselecteerde solotentoonstellingen zijn onder meer Zhang Enli, K11 Foundation, Shanghai, China (2019), Bird Cage: een tijdelijke opvang, Galleria Borghese en de Uccelliera, Rome, Italië (2019), Gesture and Form, Firstsite, Colchester, Engeland (2017); Zhang Enli, Moca, Taipei, Taiwan (2015); Landschap, Museo d’Arte contemporanea di Villa Croce, Genua, Italië (2013); and Space Painting, ICA, Londen, Engeland (2013).
Zhang Enli
6 september — 19 oktober 2019
Xavier Hufkens
6 & 107 Sint-Jorisstraat, 1050 Brussel
www.xavierhufkens.com
Foto’s: Club Paradis