Fietsen in het stroomdal van de rivier de Lende (Linde) tussen Nijeholtpade en De Hoeve in het zuidoosten van Friesland is eind december 2020 een tikkeltje spannender dan in de zomer, hoe mooi het dan ook is. Door de vele regen van de afgelopen dagen staat een deel van het fietspad, het IJkenverlaatpad, langs de oever van de rivier, tussen de knooppunten 62 en 60, onder water.
Zondagmiddag 27 december 2020: waterfietsen in de Lendevallei tussen Nijeholtpade en De Hoeve in de fietsrecreatiegemeente Weststellingwerf. De Lende ontspringt in Tronde tussen Makkinga en Elsloo en mondde vroeger uit in de Zuiderzee bij vissersdorp Kuinre, nu een plaats aan het Kuinderbos in de in 1942 drooggevallen Noordoostpolder. Foto’s: 27 december 2020, Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.
Het water van de Lende stroomt westwaarts richting natuurpark Rottige Meente en de Tsjûkemar (Tjeukemeer) om vandaar via de andere Friese meren in het IJsselmeer te worden gepompt door het elektrische Hooglandgemaal in Stavoren. Als dat gemaal het niet redt, wordt het Ir. D.F. Wouda stoomgemaal in Lemmer, UNESCO Werelderfgoed, in werking gesteld. De bron van de rivier bevindt zich in de buurtschap Tronde tussen Makkinga en Elsloo in de gemeente Ooststellingwerf. Tussen het Wijde, een verbreding van de rivier tussen Oldemarkt en Wolvega, en het dorp Slijkenburg, een voormalig verdedigingswerk, vormt de Lende de grens tussen Friesland aan de noordzijde en Overijssel aan de zuidzijde.
Waterschap extra alert
Wetterskip Fryslân, dat kantoor houdt in Leeuwarden, is continu alert op storm en hoog water in de provincie Fryslân. Vanaf zaterdagavond 26 december tot zondagmiddag 27 december 2020 werd er een zuidwesterstorm verwacht met zware windstoten. Daarom nam het waterschap preventieve maatregelen. Het Hooglandgemaal in Stavoren en gemaal De Heining aan de Waddenkust, ten westen van Marrum, werden in werking gesteld. De sluizen bij Goingarijp en Broek werden donderdagmiddag 24 december gesloten om hoge waterstanden door opwaaiing tegen te gaan. De sluizen bij Dokkumer Nieuwe Zijlen en Zoutkamp (Nationaal Park Lauwersmeer) stroomden zoveel mogelijk water af om de waterstand op de Friese boezem, het stelsel van meren en vaarten in Fryslân, te verlagen. De waterstanden op de Waddenzee waren en zijn normaal. Door de windrichting zuidwest werd geen extreme verhoging verwacht.
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Op de Friese boezem heeft de wind lokaal wel voor hogere waterstanden gezorgd. Dit leidde soms tot tijdelijke overslag van water over de polderdijken. Door de vele regen stond het water op sommige plekken hoger dan normaal, zoals in het stroomgebieden van de Lende en de Tsjonger (Turfroute).
Wetterskip Fryslân blijft de komende dagen overtollig water afvoeren naar de Waddenzee en het IJsselmeer. “Er is de afgelopen dagen veel regen gevallen. Lokaal soms 60 millimeter. Daardoor is de gemiddelde waterstand nog hoog: -0,39 NAP. Naar verwachting wordt het streefpeil van -0,52 NAP donderdag 31 december 2020 weer bereikt.
Grond weggespoeld
Een deel van de grond achter de muur van de sluis in de Tsjonger (Tjonger), Sluis 2 tussen Nieuwehorne en Oldeberkoop, is 24 december weggespoeld. Hierdoor is de bedieningskast van de sluis onbereikbaar geworden. De schade is ontstaan door een storing aan de naastgelegen stuw, waardoor er via de stuw geen water werd afgevoerd. Het water uit De Tsjonger is daardoor over de kademuur van de sluis gestroomd. De weggeslagen grond is in De Tsjonger terechtgekomen. Deze grond vormt geen hinder voor de waterafvoer of de kwaliteit van het oppervlaktewater, meldt Wetterskip Fryslân. De waterafvoer bij Sluis 2 vond tijdelijk plaats door handmatige bediening van de naastgelegen stuw. Een groot deel van het water in de Tsjonger werd bij de hoger gelegen Sluis 3 omgeleid via Gorredijk. Met de herstelwerkzaamheden werd direct na de melding van de schade begonnen. Deze worden vandaag, maandag 28 december, al afgerond. Daarna wordt de oorzaak van de storing aan de naastgelegen stuw onderzocht.
Meer info:
www.itfryskegea.nl/natuurgebied/lendevallei/
www.wetterskipfryslan.nl
www.woudagemaal.nl
Virusveilige vakanties:
www.anderhalvemetervakanties.com
Foto’s: www.friesnieuws.nl