Juwelen, beelden, vazen, ontwerptekeningen, foto’s, inventarissen,…: de Koning Boudewijnstichting heeft een uitzonderlijke collectie meesterwerken kunnen aankopen van Philippe Wolfers (1858-1929), topontwerper van de art nouveau, en zijn zoon Marcel (1886-1976), beeldhouwer en lakkunstenaar. Het is een selectie van de beste stukken die Philippe en Marcel Wolfers, stuwende artistieke krachten van het huis Wolfers Frères, hun leven lang hebben gekoesterd en waarvan zij geen afstand deden.
Het uitzonderlijke aan deze aankoop is, naast de kwaliteit van de werken, ook het opmerkelijk traject dat de aankoop mogelijk maakte. De goede relaties die de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis door de jaren heen met de familie Wolfers heeft opgebouwd, zijn cruciaal geweest. De Musea kon hiervoor rekenen op een belangrijke faciliterende en ondersteunende rol van de Stichting. Dit hield onder meer in een aankoop uit de collectie Wolfers en het in veiligheid stellen van stukken na het overlijden van Claire-Nelly Wolfers. Deze samenwerking leidde tot een buitengewone partnerschap van drie actoren: de familie, die alle vrijheid gaf om de voor deze aankoop bijzonderste stukken te kiezen, de Musea met hun diepgaande expertise, en de Koning Boudewijnstichting, die als missie heeft belangrijk erfgoed te bewaren en te beschermen.

Het Erfgoedfonds van de Koning Boudewijnstichting bundelde voor deze aankoop haar krachten met meerdere mecenaatsfondsen, die ze eveneens beheert: het Fonds Christian Bauwens, het Fonds Braet-Buys-Bartholemus en het Fonds Marcel Van Rooy. Daarnaast schenkt de familie een aanzienlijk archief, dat een belangrijke bron vormt voor de studie van het oeuvre van beide kunstenaars. Daarbij hoort onder meer de fameuze Catalogue des exemplaires uniques van Philippe Wolfers, een groot lot correspondentie en een fotocollectie met ca. 1400 originele foto’s van de beroemde fotograaf Alexandre die het werk van Philippe Wolfers grotendeels fotografeerde.

Unieke juwelen op hun plaats in Horta-winkelinterieur

De nieuwe aankoop omvat acht unieke juwelen (exemplaires uniques), drie beeldhouwwerken, een schilderij, dertien siervoorwerpen en 129 ontwerptekeningen waaronder enkele onverwachte bloemmotieven van uitzonderlijke kwaliteit.

Een absolute blikvanger is de hanger Libellule (1903)(foto), hét iconische stuk van Philippe Wolfers. Ook heel bijzonder is de hanger Cygne et Serpents (1899), die Philippe aan zijn echtgenote schonk en die werd afgebeeld op haar portret, dat ook tot de aankoop behoort. Van de juwelen van Wolfers zijn slechts weinig unieke stuks overgebleven. Ze werden vaak gedemonteerd om het kostbare en zeldzame materiaal te hergebruiken en er nieuwe juwelen van te maken. De ontwerptekeningen van verschillende juwelen uit dit lot behoren eveneens tot de selectie.

Van Marcel Wolfers is er o.a. Victoire à la Couronne de Laurier (1931), dat kan worden beschouwd als een geraffineerd eindpunt van de Belgische ivoorsnijkunst. In de monumentale sculptuur Diane Chasseresse (1930) paste hij de laktechniek op sublieme wijze toe op brons. Het werk figureerde op belangrijke internationale tentoonstellingen.

Door de verwerving blijft dit unieke familiale patrimonium samen en voor iedereen toegankelijk in eigen land. Het grootste deel van de aankoop zal vanaf 29 november te bewonderen zijn in de ‘winkel Wolfers’ in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (Jubelpark). Dit is het oorspronkelijke interieur van de winkel van Wolfers Frères, gelegen aan de Arenbergstraat in Brussel, die Victor Horta in 1909 ontwierp. Het geheel wordt in het museum heropgebouwd en herbestemd als decor voor de zopas verworven collectie Wolfers en andere belangrijke hoogtepunten uit de verzameling art nouveau en art deco van het museum. Een aantal topstukken in de verzameling art nouveau en art deco die een plaats krijgen in de ‘winkel Wolfers’ in het museum, waaronder het emblematische werk Beschaving en Barbarijvan Philippe Wolfers, werden trouwens reeds in het verleden door de Koning Boudewijnstichting aangekocht.

Over de kunstenaars

Philippe Wolfers (1858-1929) behoort samen met Victor Horta, Henry van de Velde en Paul Hankar tot de topactoren van de Belgische art nouveau die internationale faam hebben. Als artistiek directeur van de grote onderneming Wolfers Frères ontwierp Philippe vanaf 1886 tot zijn overlijden zilverwerk en juwelen. Die werden in het atelier geproduceerd en over grote delen van Europa uitgevoerd. Philippe werd internationaal geroemd voor zijn unieke juwelen (exemplaires uniques) in art-nouveaustijl.

Zoon Marcel Wolfers (1886-1976) geniet voornamelijk bekendheid als beeldhouwer en lakkunstenaar. Hij was een vooraanstaande persoonlijkheid van de art deco en de enige Belg die de laktechniek tot een internationaal hoogtepunt bracht. Die bijzonder moeilijke, oosterse techniek beheerste hij als geen ander. Hij vernieuwde het kleurengamma en paste de techniek ook toe om sculpturen te polychromeren.