Amandelen zijn misschien wel de meest perfecte snack. Met hun subtiele, boterachtige smaak en veelzijdigheid kunnen ze gemakkelijk alleen of als onderdeel van een mix worden gegeten. Een portie kan je een stevige oppepper geven, ongeacht het tijdstip van de dag. Je kan ze puur eten, of verwerken in gerechten. Voor elk wat wils dus, en ze zijn bovendien ook erg gezond.
Herkomst
De amandelboom of Prunus amygdalus, groeit enkel in warmere streken in Zuid-Europa, Westelijk- en Centraal-Azië, Japan, Australië, Zuid-Afrika, Californië, Afghanistan en Iran. De amandel is een boomnoot afkomstig uit. Historisch gezien groeiden amandelbomen in het Middellandse Zeegebied in het wild en werden ze later al in 3000 voor Christus gecultiveerd. In het eerste boek van de Bijbel, Genesis, wordt zelfs naar amandelen verwezen als een gewaardeerd voedsel dat als geschenk wordt gegeven.
De amandelboom wordt ongeveer 5 meter hoog en bloeit in maart en april, vooraleer het blad verschijnt. Dat blad ziet er uit alsof het grof is gezaagd.
De bloem is rozerood en heeft een stamper. De vrucht zit in een groene bolster, is langwerpig en donzig, terwijl het vruchtvlees leerachtig is. In het midden zit een steen, de zogenaamde pit en die is compact en hard maar kan evengoed sponzig en teer aanvoelen.
De pit bevat olierijk kiemwit en is rijk aan koolhydraten.
Er bestaan verschillende variëteiten: een pit met dunne schil, de zogenaamde dulcis of zoete amandel die eetbaar is en bovendien verzachtend werkt op de ingewanden.
De amara is een bittere amandel en bevat het geduchte vergif cyaanhydridezuur het zogenaamde Pruisisch zuur, dat wel uitwendig wordt gebruikt.
Het eetbare deel van de amandel is eigenlijk een zaadje van een steenvrucht, een vrucht waarvan de buitenste schil en de schillagen meestal niet worden gegeten. Na extractie van het amandelzaad worden de schalen en rompen vaak gebruikt voor veevoer en strooisel.
Goede vleesvervanger
Amandelen bevatten veel vitamine A, B, D, E, suiker, tal van waardevolle mineralen, vooral Kalium, Natrium, Magnesium, lood, zwavel, fosfaten voor de zenuwen en 15 à 20% voortreffelijk eiwit en 60% olie.
Amandelen zijn erg voedzaam, maar dienen slechts matig gebruikt te worden door het hoog eiwitgehalte (bv. 12 à 15 stuks per dag).
Evenals walnoten kunnen amandelen als een goede vleesvervanger worden gebruikt. Amandelnoten prikkelen de eetlust en bevorderen de spijsvertering. Amandelnoten worden met goed gevolg gebruikt bij bloedarmoede, zijn krampopheffend, laxerend, en vullen ook tekorten aan mineralen aan.
Algemeen gebruik
Amandelen zijn lekker en kunnen op vele manieren worden gebruikt. Amandelen zijn in verschillende vormen te koop: ongepeld, gepeld, met groen omhulsel, geschild zonder bruin vlies, ruw of geplet, in schilfers of gemalen in poeder.
Om ze gemakkelijk te pellen, moet je ze eerst in kokend water dompelen. Je kan ze ook lichter verteerbaar maken, door ze vooraf licht te roosteren (in de pan, zonder vetstof).
Ze kunnen ook gemakkelijk dienen om vlees te vervangen, vanwege hun eiwitgehalte en voedende bestanddelen. Geroosterd en verpulverd worden ze gebruikt als een uitstekend koffiesurrogaat.
Ze worden ook bij soep gevoegd, waardoor deze lekkernij een hogere voedingswaarde krijgt, maar evengoed gebruikt in snoepgoed en in de banketbakkerij.
Recepten
Amandelpudding
Ingrediënten
1,25 l melk .100 g maïszetmeel . 100 g druivensuiker of vruchtensuiker . 80 g gemalen amandelen . 2 eieren . Geraspte citroenschil
Bereiding
Breng een liter melk met vanillestokje en wat geraspte citroenschil aan de kook. Meng de maïszetmeel met de melk en roer door de kokende melk. Blijf roeren tot het maïszetmeel gaar is. Roer door het puddingmengsel de druivensuiker of vruchtensuiker, en voeg de gemalen amandelen en de geklopte eieren toe. Breng de pudding in een met koud water omgespoelde vorm of in een vuurvaste schotel over.
Tip: versier met wat stijfgeklopt licht gesuikerd eiwit en laat de pudding in de oven even een kleurtje laten. Je kan er ook een saus op basis van bessen- of frambozensap bijgeven of in de winter moes van duindoombessen, dit is rijk aan vitamine C.
Amandelgebak
Ingrediënten
250 g bloem . 125 g boter . ½ dl water . 125 g amandelen . 125 g suiker . 3 eieren . 125 g zachte boter . . 40 g maïszetmeel . Snuifje zout . Amandelschilfers
Bereiding
Maak een kruimeldeeg bereiden met de bloem, de boter, een snuifje zout en het water. Stamp de gepelde amandelen fijn en mengen met de suiker. Voeg de eieren, de zachte boter en het maïszetmeel toe.
Doe het kruimeldeeg in een taartvorm; giet de amandelcrème erop, bestrooi met wat amandelschilfers en plaats 40 minuten in een matig warme oven.
Auteur: Stefaan Van Laere
Foto’s: www.seniorennet.be